fuw.edu.pl - pięć lat polskiego Internetu

(PCKurier, nr 21, 10.10.1996)

W sali SSD Wydziału Fizyki UW zebranych powitała dziekan, prof. Katarzyna Chałasińska-Macukow, mówiąc, że władze Wydziału były "aktywnym kibicem" sprawy Internetu.
Pełniący rolę mistrza ceremonii Marcin Gromisz kolejno udzielał głosu inicjatorom polskiego Internetu. Siwowłosi (może jeszcze nie wszyscy) weterani podzielili się swoimi wspomnieniami sprzed 5 lat. W końcu sierpnia 1991 zrealizowano bowiem pierwsze połączenie z siecią uniwersytecką w Kopenhadze.
Krótką chronologię (od drugiej połowy lat sześćdziesiątych do powołania stowarzyszenia Polska społeczność Internetu) polskich sieci przedstawił Jacek Gajewski. Przypomniał komputer KAR-65 i systemy pomiarowe on-line, uruchomienie CDC Cyber 72, podłącznie "pecetów" jako terminali CDC (1986), a także początek bitwy o polski Internet - wystąpienia kolejnych rektorów UW, prof. Białkowskiego i Wróblewskiego, a potem Senatu UW do międzynarodowych stowarzyszeń Internetowych. Zwrócił też uwagę na rolę, jaką pełni założone przez Ksawerego stojdę sieciowe czasopismo "Donosy" (pierwszy numer nosi datę 2 sierpnia 1989, a 30 września br. ukazał się numer 1916).
Roman Szwed stwierdził, że życie potwierdziło dobry wybór rozwiązań wykorzystanych w zbudowanej w latach 1990/1991 na Wydziale Fizyki farmie komputerowej i sieci światłowodowej. Tymczasem opracowany w 1991 r. projekt sieci miejskiej (CIUW/Wydział Fizyki/CAMK na Bartyckiej/PW/Obserwatorium Astronomiczne UW) otrzymało recenzję negatywną - jako rozwiązanie nikomu niepotrzebne.
Rafał Pietrak przypomniał jak latem 1991 r. razem z Marcinem Gromiszem i Krzysztofem Hellerem nerwowo czekali na możliwość połączenia z Kopenhagą. Przyczyną półrocznego niemal opóźnienia był ... brak "peceta" w centrum akademickim w Kopenhadze.
Krzysztof Gaweł z krakowskiego Cyfronetu wspominał, jakim przeżyciem dla całego zespołu była budowa sieci Internet, pół roku po podłączeniu się do sieci EARN. Zdradził też po latach, że rputer Cisco przyjechał do Krakowa ze słynnego CERN-u niezupełnie legalnie, zarówno z punktu widzenia przepisów polskich, jak i restrykcji COCOM-u. Podkreślił wielkie zasługi i osobistą odwagę Jana soerensena oraz Frode Greisena, którzy w 1991 roku za wielką pomoc polskiej inicjatywie ryzykowali co najmniej odcięciem sieci duńskiej od USA.
Prof. Tomaszowi Hofmoklowi przypominano żartobliwie, że sprawy sieci miały mu zająć najwyżej 4 dni w roku. On sam przedstawił historyczne dokumenty - pocztę z 11 kwietnia 1991 roku o przyznaniu sieci WAWPOLIP klasy adresowej oraz decyzję szefa KBN, prof. Witolda Karczewskiego z 22.10.1991 o dofinansowaniu projektu POLIP kwotą 435 mln złotych.
W tym momencie przerwano na chwilę wspomnienia - Borys Czerniejewski, dyrektor Departamentu Systemów Informatycznych KBN przedstawił zebranym założenia zasad finansowania polskich sieci akademickich za pośrednictwem KBN zmierzających do modelu wolnorynkowego.
Do wspomnięń wrócił prof. Marek Niezgódka, przypominając wspólne wysiłki jego i prof. Bogdana Lesynga, które doprowadziły po kilku latach do utworzenia ICM i wyposażenia go w upragnione superkomputery Craya.
Prezes PSI, Marek Car, zwrócił uwagę na dostępny w Internecie wywiad Władysława Majewskiego z prof. Janem Madeyem (miesięczni Komputer nr 1 z kwietnia 1986 roku) i na aktualność wielu z tamtych sformułowań. Przypomniał, że od 1986 roku w redakcji Komputera działał węzeł Fidonetu (w którego uruchomienie "zamieszani byli" W. Majewski oraz związani do dziś z naszym wydawnictwem Tadeusz Wilczek, Tomasz Zieliński i dzisiejszy administrator systemu Lupusa, Jan Stożek). W 1989 roku taki węzeł powstalł w moskiewskiej redakcji Komputera.
Wywołany do tablicy ówczesny redaktor naczelny Komputera, Marek Młynarski, z wykształcenia historyk podjął się spisania historii polskiego Internetu.
Tadeusz Węgrzynowski, prowadzący Centrum Informatyczne UW, przypomniał, że w ciągu pierwszego roku od powstania polskiego węzła EARN (pierwsze połączenie 17.7.1990) z poczty skorzystało ok. 10 tys. osób. Przyznał, że odpowiedzialność za działanie systemu stanowi dla niego przygodę życia.
Szukając śladów przeszłości, weterani przypomnieli na zakończenie spotkania, że pierwsza zachowana odpowiedź na pocztę elektroniczną przez Internet nadeszła z Hamburga 23 sierpnia 1991 r.
PS. Jak poinformował administrator polskiej domeny Internetu, Ireneusz Neska, liczba hostów, podłączonych do polskiej sieci Internetu przekroczyła 23 września 1996 r. 44 tysiące.

TK 217002