Klementyna z Tanskich Hoffmanowa byla ściśle związana twórczością i działalnością z epoką. Była dobrą organizatorką swej pracy pisarskiej, redakcyjnej i wydawniczej, miała duże poczucie odpowiedzialności obywatelskiej za słowo drukowane. W życiu była bardziej postępowa w zakresie dążeń emancypacyjnych, niż w pracach pisarskich. Mimo to utwory jej zyskiwały natychmiastową popularność, odpowiadały bowiem dążeniom postępowym, choć nie radykalnym, szerokich kręgów społeczeństwa. Długotrwałość wpływów Hoffmanowej zapewniły: rzetelność materiałów kształcących o wymowie patriotycznej, umiejętność ich popularyzowania, stosowanie beletryzacji, dobra polszczyzna, wyrobiony styl (sięgający w niektórych utworach wyżyn artyzmu), przejrzysta kompozycja, znajomość stosunków życiowych. Wszystko to pozwoliło jej stworzyć również dzieła o dużej wartości literackiej. Hoffmanowa nie tylko dostarczyła cennej, pożytecznej lektury dla dzieci, a zwłaszcza dla młodzieży ze środowisk klas średnich, ale ustaliła także miejsce tej literatury w kulturze narodowej.
O Hoffmanowej - szerzejUr. 23 XI 1798 w Warszawie, zm. 21 IX 1845 w Passy k. Paryża. Prozaik, popularyzator, tłumacz, wydawca, pierwsza w Polsce autorka książek dla dzieci i młodzieży, pedagog, działaczka kulturalna w kraju i na emigracji. Odebrała staranne wychowanie domowe, znała kilka języków obcych, ojczystego języka literackiego uczyła się na wzorach klasyków. Dzięki wytrwałemu samokształceniu zdobyła szeroką wiedzę o dziejach kultury polskiej. Wyrazem uznania ówczesnych władz oświatowych było mianowanie Hoffmanowej eforką - wizytatorem pensji warszawskich, potem powierzenie jej etatu wykładowcy nauki obyczajowej w Instytucie Rządowym Panien, zwanym potocznie Szkołą Guwernantek, a wreszcie przyznanie jej prawa do dożywotniej pensji. Była pierwszą kobietą utrzymującą się z pracy twórczej i pedagogicznej, jakkolwiek pisarstwo stanowiło jej główne zamiłowanie.
W 1828 wyszła za mąż za K. B. Hoffmana, prawnika z wykształcenia, a historyka z zamiłowania, prześladowanego za przynależność do tajnego Związku Wolnych Polaków. W okresie powstania listopadowego Hoffmanowa stanęła zdecydowanie w obozie zwolenników walki. Była współtwórczynią Związku Dobroczynności Patriotycznej, została powołana do jego przewodnictwa. Po upadku powstania podążyła za mężem na emigrację, a jej dom stał się ważnym ośrodkiem spotkań polskich emigrantów.
Dla dzieci i młodzieży pisarka tworzyła głównie w kraju przed powstaniem listopadowym; na emigracji pisała przede wszystkim dla dorosłych. Pierwsza obszerniejszą publikacją była Pamiątka po dobrej Matce przez młodą Polkę, 1819 - wydana bezimiennie, zbeletryzowana rozprawka pedagogiczna o tendencjach moralistycznych, adresowana do dorastających dziewcząt, podkreślająca ich przyszłe obowiązki obywatelskie. Hoffmanowa jeszcze wielokrotnie powracała do określania "powinności kobiet", zwłaszcza ich roli w rodzinie. Najpełniej ukazała jednak perspektywę ich zadań społecznych i zawodowych w powieści Krystyna, 1841. Z całosci jej dorobku pisarskiego złożyła się - jak to określiła N. Żmichowska przy edytorskim opracowaniu Dzieł Hoffmanowej - cała biblioteczka dla młodego pokolenia, obejmująca dużą rozpiętość wieku.
Wydała m.in.: Wiązanie Helenki, 1823 (w ciągu XIX wieku ok. 20 wydań); Druga książeczka Helenki, 1825. Obie pozycje przeznaczone były dla dzieci najmłodszych i cieszyły się olbrzymią popularnością. Najwięcej materiału zamieściła Hoffmanowa w redagowanym w latach 1824-28 i zawierającym głównie jej prace czasopiśmie Rozrywki dla Dzieci - pierwszym periodyku dla młodego pokolenia w Polsce. Na jego łamach publikowała artykuły popularyzujące dzieje kultury polskiej: biografie znakomitych Polaków i Polek, sylwetki wybitnych autorów z doborem fragmentów ich dzieł, krajoznawcze "przejażdżki" z opisami zabytków, opatrzone obszernymi komentarzami historycznymi, ze zwróceniem uwagi również na obecny stan kraju. Koloryt minionych epok wydobyła w nowelach i opowiadaniach oraz w dwóch powieściach drukowanych odcinkami: Listy Elżbiety Rzeczyckiej do przyjaciółki Urszuli za panowania Augusta III pisane, I wyd. 1824, ost. 1927; Dziennik Franciszki Krasińskiej w ostatnich latach panowania Augusta III pisany. Obszerne miejsce w Rozrywkach dla Dzieci zajmowała współczesna tematyka: beletrystyka obyczajowa o krótkich formach (opowiadania, powiastki, nowele, komedyjki) i moralistyczne rady wychowawcze. Na pierwszy plan Hoffmanowa wielokrotnie wysuwała obronę mowy ojczystej, np. w pomyślanych w atrakcyjnej formie dziennikarskiej Listach brata do siostry o języku polskim. Cenny jest również zapis folkloru wesela w Lubelskiem, który wysoko ocenił O. Kolberg. Utwory swoje autorka publikowała także na łamach Dziennika dla Dzieci, redagowanego przez S. Jachowicza, z którym współpracowała. Dla publikacji L. Gołębiowskiego Gry i zabawy różnych stanów w kraju całym, 1831, zebrała Gry niemowlęce i gry umysłowe. Na emigracji Hoffmanowa usiłowała wydawać Rozrywki dla Dzieci, ale wyszedł tylko 1 tom w 1832 w Poznaniu, a po kilku latach w Paryżu 2 tom pt. Nowe Rozrywki dla Dzieci. Autorka jednak musiała przerwać tę działalność z powodu zakazu wprowadzania pism emigrantów na ziemie polskie pod zaborami. Mimo wszystko wydawała, głównie w Berlinie i Lipsku, serie opowiadań dla dzieci, książeczki o tematyce religijnej, a dla młodzieży opisy podróży zagranicznych.
Najważniejszą jednak pracą było ukończenie, zaczętej w kraju, powieści biograficznej Jan Kochanowski w Czarnolesie, 1842. Pierwsze wydanie zbiorowe swych dzieł pt. Wybór pism, t. I-X, 1833, Hoffmanowa redagowała sama, stosując układ utworów wg gatunków literackich, tematów, ujęć. W 1849 ukazały się jej Pisma pośmiertne, w latach 1857-59 Pisma, t. I-XI, w 1876 Dzieła, t. I-XII (pod redakcją N. Żmichowskiej), a w 1898 - wyd. jubileuszowe P. Chmielowskiego pt. Wybór Dzieł, t. I-VI. W latach międzywojennych włączano, tak jak w XIX wieku, krótkie utwory Hoffmanowej do wypisów i czytanek szkolnych. Do najważniejszych wznowień należały dwie powieści tradycyjne w opracowaniu I. Kotowej: Listy Elżbiety Rzeczyckiej do przyjaciółki Urszuli za panowania Augusta III pisane (1927) i Dziennik Franciszki Krasińskiej w ostatnich latach panowania Augusta III pisany (1929). W Polsce Ludowej, oprócz powieści omówionych wyżej, wydano: Obiad czwartkowy w zbiorze J. W. Gomulickiego pt. Iskry z popiołów, I wyd. 1959, ost. 1960, oraz fragmenty utworów pisarki w książce I. Kaniowskiej-Lewańskiej Literatura dla dzieci i młodzieży do roku 1864.