1. Każdy plik i katalog ma właściciela i grupę. 2. Właściciel jest użytkownikiem, który go utworzył. 3. Grupa jest zbiorem użytkowników. Do pliku lub katalogu można przypisać jedną grupę na raz. 4. Prawa dostępu określa się niezależnie dla właściciela (u), grupy (g) (przypisanej do niego) oraz pozostałych (o) użytkowników. 5. W każdej kategorii można przyznać (lub odebrać) następujące prawa: r - odczyt - można odczytać dane z pliku lub zawartość katalogu. w - zapis - można zmieniać dane w pliku (ale nie jego nazwę) lub można tworzyć lub usuwać pliki i katalogi w katalogu (lub zmieniać nazwy plików i katalogów w katalogu itd.). x - wykonanie - można uruchomić program zapisany w pliku lub przejść (z pomocą cd) do katalogu (wtedy staje się on katalogiem bieżącym). Aby wejść do katalogu (z pomocą cd), trzeba mieć prawo x do _wszystkich_ katalogów na jego ścieżce. 6. Do zmiany praw dostępu służy polecenie chmod. chmod o+rwx katalog - nadajemy prawa rwx do katalogu pozostałym użytkownikom chmod og-x katalog - odbieramy prawa rx do katalogu grupie i pozostałym 7. Jeżeli nie mamy prawa r do katalogu, ale mamy prawo x do tego katalogu oraz prawo r do plików w tym katalogu i znamy ich nazwy, to możemy przeglądać zawartość tych plików. Jeżeli mamy prawo w do plików w tym katalogu i znamy ich nazwy, to możemy modyfikować ich zawartość. 8. Przypuśćmy, że w katalogu Publiczy/ jest podkatalog niespodzianka/, do którego właściciel katalogu Publiczny/ nie ma prawa w. Jeżeli w katalogu Publiczny/niespodzianka/ są jakiekolwiek pliki (lub podkatalogi), właściciel katalogu Publiczny/ nie będzie mógł usunąć ani tych plików, ani katalogu niespodzianka/. To oznacza, że _nie_ _należy_ nadawać prawa w do katalogów w kategorii o. 9. chmod -R powoduje rekurencyjną zmianę praw dostępu w katalogu i wszystkich jego podkatalogach oraz w ich podkatalogach i tak dalej (zmiana praw dostępu dla całej gałęzi drzewa katalogowego, począwszy od danego katalogu). 10. Prawo w do katalogu jest potrzebne, aby można było: (1) Tworzyć pliki (i podkatalogi) w tym katalogu. (2) Usuwać pliki (lub podkatalogi) z tego katalogu. (3) Zmieniać nazwy plików (i katalogów) w tym katalogu. 11. Prawa dostępu można podawać w postaci liczbowej. Wtedy prawom przypisuje się wagi: r -> 4 w -> 2 x -> 1 i określając uprawnienia sumuje się wagi odpowiadające prawom, które chcemy nadać (powoduje to również odebranie pozostałych praw). Np. zapis chmod 755 katalog oznacza nadanie praw rwxr-xr-x do katalogu 'katalog'. 12. Polecenie umask określa domyślne prawa dostępu dla nowych plików i katalogów. Bez argumentów drukuje prawa, które domyślnie _nie_ _będą_ nadawane (w postaci liczbowej). Np. umask 0022 oznacza, że prawo w nie będzie domyślnie nadawane w kategoriach g i o. umask można użyć do zmiany domyślnie nadawanych uprawnień: umask 077 umask 0077 oznacza, że w kategoriach g i o nie będą nadawane żadne prawa. 13. Aby zmienić prawa dostępu w pewnej liczbie plików i katalogów na raz, można stosować wzorce. Np. chmod o-rwx * oznacza, że w kategorii o należy odebrać wszystkie prawa do plików (i podkatalogów) w katalogu bieżącym, których nazwy nie zaczynają się od . (kropki). chmod o-rwx .[a-z]* oznacza, że w kategorii o należy odebać wszystkie prawa do plików (i podkatalogów) w katalogu bieżącym, dla których pierwszym znakiem nazwy jest . (kropka), a drugim - litera.