Eksperymenty przy LHC

Wielki zderzacz hadronowy LHC (Large Hadron Collider)

to akcelerator, który będzie doprowadzał protony do zderzeń czołowych przy energiach wyższych (14 TeV), niż kiedykolwiek zdołano osiągnąć. Umożliwi to naukowcom wniknięcie głębiej w strukturę materii i odtworzenie warunków panujących we Wszechswiecie zaledwie 10^-12 sekundy po Wielkim Wybuchu, kiedy temperatura miała wartość 10¹⁶ stopni. Akcelerator LHC został uruchomiony 10 września 2008 r. - pierwsze zderzenia przy energii 10 - 14 TeV przewidziane są na jesień 2009 r.

Zatwierdzono sześć eksperymentów, które będą działać przy LHC:
	ATLAS	(toroidalny detektor dla LHC - A Toroidal LHC Apparatus) ()*
	CMS	(zwarty solenoid mionowy - Compact Muon Solenoid) (*)
	ALICE	(eksperyment przy wielkim zderzaczu jonów - A Large Ion Collider Experiment) (*)
	LHCb	(badanie naruszenia symetrii CP w rozpadach mezonów B w LHC - Large Hadron Collider Beauty Experiment) (*)
	TOTEM	(badanie całkowitych przekrojów czynnych, rozpraszania elastycznego i dysocjacji dyfrakcyjnej w LHC - TOTal and Elastic Measurement)
	LHCf	(obserwacja cząstek produkowanych w kierunku do przodu - Large Hadron Collider forward)

(*) W eksperymencie ALICE biorą udział fizycy polscy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN, Instytutu Problemów Jądrowych i Politechniki Warszawskiej, w eksperymencie ATLAS - z Akademii Górniczo-Hutniczej, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Instytutu Fizyki Jądrowej PAN, w eksperymencie LHCb - z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN i Instytutu Problemów Jądrowych, w eksperymencie CMS - z Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Problemów Jądrowych (przyp. tłum.).

Zob. też: Polskie strony LHC.