CERN -- 
Europejska Organizacja Badan Jadrowych
Pierwsza strona Poczatek tematu Poprzednia strona Nastepna strona

Zwykła materia

Uklad okresowy pierwiastkow


Cała obecnie nam znana materia we Wszechświecie jest zbudowana z blisko stu różnych rodzajów atomów. Każdy atom składa się z elektronów o ujemnym ładunku elektrycznym oraz z jądra o dodatnim ładunku. Dzięki oddziaływaniu elektromagnetycznemu elektrony tworzą z jądrem układ związany - atom.

Jadro atomowe Samo jądro jest zbiorem związanych ze sobą nukleonów: dodatnich protonów i obojętnych neutronów. Nukleony są około 2000 razy cięższe od elektronów. Cała materia składa sie właśnie z cząstek tych trzech rodzajów: elektronów, protonów i neutronów!

Wydaje się, że elektron nie ma struktury wewnętrznej. Natomiast nukleony są cząstkami złożonymi - każdy składa się z trzech kwarków. Kwarki - podobnie jak elektron - są obecnie uważane za cząstki fundamentalne. Aby zbudować proton i neutron, potrzeba tylko dwóch typów kwarków: kwarków górnych u (up) oraz dolnych d (down). Mają one odpowiednio ładunek +2/3 i -1/3, gdy przyjmiemy ładunek elektronu jako -1. Proton i neutron

Aby wyliczyć wszystkie rodzaje cząstek fundamentalnych, musimy wspomnieć jeszcze o neutralnej, bardzo lekkiej cząstce: neutrinie elektronowym. Neutrino w odróżnieniu do elektronu nie ma ładunku elektrycznego. Cząstka ta uczestniczy m.in. w reakcjach zamiany neutronu w proton i vice versa (reakcje beta).

Rozpad neutronu

Procesy takie pozwalają materii na przyjęcie najbardziej stabilnej formy - pierwiastków, które obserwujemy. Reakcje te zachodzą także w Słońcu i innych gwiazdach podczas stopniowej zamiany wodoru w hel i coraz cięższe pierwiastki.


Pierwsza strona Poczatek tematu Poprzednia strona Nastepna strona
© Copyright CERN - Ostatnia modyfikacja 1997-12-04