[ powrót ]

Skorowidz turystycznej mapy topograficznej Polski 1 : 100 000

Arkusze mapy topograficznej Polski zostały wykonane jeszcze w systemie obowiązującym w państwach dawnego Układu Warszawskiego, w którym za podstawowy przyjmuje się arkusz Międzynarodowej Mapy Świata w skali 1 : 1 000 000. Mapy o większych skalach powstają w wyniku stopniowego podziału arkusza MMŚ zgodnie z następującymi zasadami:
1) Brzegi ich arkuszy pokrywają się z liniami siatki kartograficznej - równoleżnikami i południkami.
2) Arkusze mapy w skali większej przedstawiają obszary odpowiadające podziałowi arkusza mapy w skali mniejszej na całkowitą liczbę cześci.
Kolejna reguła dotyczy tworzenia nomenklatury mapy, czyli sposobu oznaczeń poszczególnych jej arkuszy, tzw. godeł: oznaczenie arkusza w skali większej zawiera w sobie godło arkusza w skali mniejszej.

Arkusze MMŚ przedstawiają przylegające do siebie fragmenty powierzchni Ziemi ograniczone przebiegającymi co 6° południkami i co 4° równoleżnikami. Obszary zawarte pomiędzy tymi samymi równoleżnikami określa się jako pasy, a obszary ograniczone tymi samymi południkami tworzą tzw. słupy. Zatem konkretny arkusz MMŚ odpowiada obszarowi leżącemu na przecięciu określonego pasa z określonym słupem. Pasy oznaczane są kolejnymi dużymi literami alfabetu łacińskiego od A do V, poczynając od równika ku biegunom. Słupy numerowane są kolejnymi liczbami od 1 do 60 w zapisie arabskim, słup nr 1 rozciąga się od południka 180° w kierunku wschodnim. Łącznie więc godło arkusza mapy MMŚ w skali 1 : 1 000 000 składa się z litery oznaczającej pas i liczby określającej słup, których przecięcie dany arkusz przedstawia, przykładowo mogą to być napisy: J-23 lub M-33. Wyjątek stanowią okolice biegunowe: tam zbieżność południków sprawia, że z przyczyn praktycznych powyżej 88° szerokości geograficznej arkusze MMŚ są ze sobą łączone i mają specjalne godła. Czasami dla rozróżnienia czy dany pas leży na półkuli północnej czy południowej symbol pasa poprzedzany jest odpowiednio literą N lub S, czyli np. NM-33 i SM-33.

Brzegi standardowego arkusza mapy 1 : 100 000 wyznacza się dzieląc arkusz mapy 1 : 1 000 000 południkami i równoleżnikami na 12 x 12 = 144 części, z których każda ma rozciągłość południkową 30 a równoleżnikową 20 minut kątowych. Otrzymane w ten sposób fragmenty numerowane są liczbami od 1 do 144 w zapisie arabskim. Przyjmuje się, że obszar w leżący w północno-zachodnim rogu dzielonego arkusza MMŚ otrzymuje nr 1, dwa sąsiadujące z nim rejony, południkowo od wschodu i równoleżnikowo od południa, noszą odpowiednio nr 2 i 13, i analogicznie dla pozostałych części. Pełne godło arkusza mapy 1 : 100 000 powstaje przez połączenie godła MMŚ z numerem tej ze 144 części, której ten arkusz odpowiada, np. M-33-35.

Turystyczna wersja mapy topograficznej Polski została wydana na kartach obejmujących dwa przylegające do siebie południkowo standardowe arkusze mapy 1 : 100 000. Dlatego do oznaczenia kart stosowane jest godło, w którym po symbolu pasa i numerze słupa podane zostały numery obydwu tych arkuszy, np. M-33-35/36. Każda z kart oprócz godła opatrzona została dodatkowo tytułem, którym jest nazwa największego przedstawionego na niej miasta, np. karta z godłem M-33-35/36 otrzymała tytuł Wrocław. Z tabeli zamieszczonej poniżej można odczytać godła i tytuły wszystkich wydanych kart.

		33				34
		14°	15°	16°	17°	18°	19°	20°	21°	22°	23°
		<-	3500 ->	->	->	<-	<-	<-	4500 ->	->	->
N	54°40’	41 / 42	43 / 44	45 / 46	47 / 48 Łeba	37 / 38 Władysławowo	39 / 40	41 / 42	43 / 44	45 / 46	47 / 48
	54°20’	53 / 54	55 / 56	57 / 58 Ustka	59 / 60 Słupsk	49 / 50 Gdańsk	51 / 52 Braniewo	53 / 54 Bagrationowsk	55 / 56 Czernichowsk	57 / 58 Gusiew	59 / 60 Marijampole
	54°00’	65 / 66	67 / 68 Kołobrzeg	69 / 70 Koszalin	71 / 72 Kościerzyna	61 / 62 Tczew	63 / 64 Elbląg	65 / 66 Bartoszyce	67 / 68 Kętrzyn	69 / 70 Suwałki	71 / 72 Sejny
	53°40’	77 / 78 Świnoujście (1)	79 / 80 Gryfice	81 / 82 Szczecinek	83 / 84 Chojnice	73 / 74 Starogard Gdański	75 / 76 Ostróda	77 / 78 Olsztyn	79 / 80 Mrągowo	81 / 82 Ełk	83 / 84 Grodno
	53°20’	89 / 90 Szczecin	91 / 92 Starogard Szczeciński	93 / 94 Złocieniec	95 / 96 Złotów	85 / 86 Grudziądz	87 / 88 Iława	89 / 90 Szczytno	91 / 92 Pisz	93 / 94 Grajewo	95 / 96 Sokółka
	53°00’	101 / 102	103 / 104 Choszczno	105 / 106 Piła	107 / 108 Nakło nad Notecią	97 / 98 Bydgoszcz	99 / 100 Brodnica	101 / 102 Mława	103 / 104 Ostrołęka	105 / 106 Łomża	107 / 108 Białystok
	52°40’	113 / 114	115 / 116 Gorzów Wielkopolski	117 / 118 Chodzież	119 / 120 Wągrowiec	109 / 110 Inowrocław	111 / 112 Sierpc	113 / 114 Ciechanów	115 / 116 Ostrów Mazowiecka	117 / 118 Zambrów	119 / 120 Bielsk Podlaski
	52°20’	125 / 126 Kostrzyn	127 / 128 Międzyrzecz	129 / 130 Poznań	131 / 132 Gniezno	121 / 122 Radziejów	123 / 124 Płock, Włocławek	125 / 126 Legionowo	127 / 128 Wołomin	129 / 130 Sokołów Podlaski	131 / 132 Czeremcha
	52°00’	137 / 138 Eisenhuttenstad	139 / 140 Świebodzin	141 / 142 Kościan	143 / 144 Śrem	133 / 134 Konin	135 / 136 Kutno	137 / 138 Warszawa (zachód)	139 / 140 Warszawa (wschód)	141 / 142 Siedlce	143 / 144 Biała Podlaska
M	51°40’	5 / 6 Gubin	7 / 8 Zielona Góra	9 / 10 Leszno	11 / 12 Krotoszyn	1 / 2 Kalisz	3 / 4 Łódź	5 / 6 Skierniewice	7 / 8 Góra Kalwaria	9 / 10 Łuków	11 / 12 Wisznice
	51°20’	17 / 18 Spremberg	19 / 20 Żary	21 / 22 Lubin	23 / 24 Ostrów Wielkopolski	13 / 14 Sieradz	15 / 16 Piotrków Trybunalski	17 / 18 Tomaszów Mazowiecki	19 / 20 Radom	21 / 22 Lubartów	23 / 24 Włodawa
	51°00’	29 / 30 Gorlitz	31 / 32 Bolesławiec	33 / 34 Legnica	35 / 36 Wrocław	25 / 26 Wieluń	27 / 28 Radomsko	29 / 30 Skarżysko - Kamienna	31 / 32 Starachowice	33 / 34 Lublin	35 / 36 Chełm
	50°40’	41 / 42 Bogatynia	43 / 44 Jelenia Góra	45 / 46 Wałbrzych	47 / 48 Opole	37 / 38 Kluczbork	39 / 40 Częstochowa	41 / 42 Kielce	43 / 44 Ostrowiec Świętokrzyski	45 / 46 Kraśnik	47 / 48 Zamość (2)
	50°20’	53 / 54	55 / 56	57 / 58 Kłodzko	59 / 60 Nysa	49 / 50 Bytom	51 / 52 Zawiercie	53 / 54 Busko - Zdrój	55 / 56 Tarnobrzeg	57 / 58 Stalowa Wola	59 / 60 Tomaszów Lubelski (3)
	50°00’	65 / 66	67 / 68	69 / 70 Bystrzyca Kłodzka	71 / 72 Prudnik	61 / 62 Gliwice	63 / 64 Kraków, Katowice	65 / 66 Tarnów	67 / 68 Mielec	69 / 70 Rzeszów	71 / 72 Lubaczów
	49°40’	77 / 78	79 / 80	81 / 82	83 / 84 Opava	73 / 74 Jastrzębie - Zdrój	75 / 76 Bielsko - Biała	77 / 78 Bochnia	79 / 80 Krosno	81 / 82 Przemyśl	83 / 84 Lwów (4)
	59°20’	89 / 90	91 / 92	93 / 94	95 / 96	85 / 86 Wisła	87 / 88 Rabka	89 / 90 Nowy Sącz	91 / 92 Gorlice	93 / 94 Sanok	95 / 96
	49°00’	101 / 102	103 / 104	105 / 106	107 / 108	97 / 98	99 / 100 Zakopane	101 / 102 Poprad	103 / 104 Presov	105 / 106 Cisna	107 / 108
		14°	15°	16°	17°	18°	19°	20°	21°	22°	23°
		<-	3500 ->	->	->	<-	<-	<-	4500 ->	->	->
		33				34

(1) Zawiera również fragment karty N-33-65/66
(2) Zawiera również fragment arkusza M-35-37
(3) Zawiera również fragment arkusza M-35-49
(4) Zawiera również fragment arkusza M-35-73

	Opis Turystycznej mapy topograficznej Polski. Text copyright (c) 2003 by AW2P2. Web ver. 20031112 copyright (c) 2003 by AW2P2. Kontakt z redakcją: aw2p2@fuw.edu.pl.