Menu:

Physics

Metaphysics

Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy) (1885-1939)

AutoportretUrodził się w 1885 roku w Warszawie jako syn Stanisława Witkiewicza, malarza i krytyka. W roku 1890 przeniósł się z rodziny do Zakopanego. Wcześnie zaczał malować, początkowo pod kierunkiem ojca. W latach 1904—1910 dorywczo studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, u Józefa Mehoffera. Na wczesny okres jego twórczości miały wpływ, prócz środowiska Młodej Polski, twórczość Arnolda Boeckiina, którego obrazy poznał w czasie podróży do Włoch i Monachium, malarstwo Władysława Słowińskiego, u którego bywał w Bretanii, oraz Pawła Gauguina, W latach 1910—1911 napisał pierwszq powieść, o charakterze autobiograficznym, ,,622 upadki Bunga".

W roku 1914 po śmierci narzeczonej, Jadwigi Janczewskiej, wyjechał ; ekspedycja naukowa Bronisława Malinowskiego do Australii, skqd musiał wrócić w chwili wybuchu wojny. Wcielony do pułku gwardyjskiego w Petersburgu został wysłany na front; później miał się włączyć w nurt Rewolucji Październikowej. Jednocześnie malował i zajmował się problemami teoretycznymi. W 1918 roku powrócił do Polski i włączył się w nurt życia artystycznego przystępując do grupy Formistów. W 1923 roku ożenił się z Jadwigq z Unrugów. Odtąd mieszkał na przemian w Zakopanem i Warszawie,

Pierwsze lata powojenne były dla Witkacego okresem największego napięcia twórczego. Napisał wówczas i opublikował swoje główne prace teoretyczne: ,,Nowe formy w malarstwie i wynikajqce stad nieporozumienia" (Warszawa 1919), ,,Szkice estetyczne" (Kraków 1922) i ,,Teatr" (Kraków 1923), namalował wszystkie kompozycje Czystej Formy oraz napisał przeszło trzydzieści sztuk teatralnych, z czego sześć ukazało się wtedy drukiem, m.in. „Tumor mózgowicz", ,,W małym dworku", ,,Mątwa", ,,Wariat i zakonnica". W 1924 roku porzucił uprawianie Czystej Sztuki, by malować odtqd wyłqcznie portrety, głównie w celach zarobkowych, w zwiqzku z czym opublikował ,,Regulamin Firmy Portretowej  S. I. Witkiewicz" (Warszawa 1928, II wyd. 1932). W tym okresie wrócił również do pisania powieści, których nie uważał za twórczość czysto artystyczna: w latach 1926—1928 napisał ,,Pożegnanie jesieni" i „Nienasycenie" wydane w 1927 i 1930 roku, w latach 1932—1933 nie dokończone ,,Jedyna wyjście", wydane dopiero w 1968 roku, a w latach 1931—1934, uważano za najlepsza, sztuka ,,Szewcy". Po 1930 roku zajmował się w dużej mierze krytyka artystyczna i przede wszystkim filozofia; w 1935 roku wydał główne swe dzieło z tego zakresu ,,Pojęcia i twierdzenia implikowane przez pojęcie istnienia". W 1939 roku po wybuchu wojny popełnił samobójstwo