Sympozjum Instytutu Fizyki Doświadczalnej

W dniach 5–6 grudnia 2025 roku, po blisko dziesięcioletniej przerwie na Wydziale Fizyki UW odbyło się Sympozjum Instytutu Fizyki Doświadczalnej. Dwudniowe wydarzenie łączyło program naukowy z elementami kulturalnymi. Podczas sympozjum wręczono Nagrody Dziekana Wydziału Fizyki im. Rektora Stefana Pieńkowskiego oraz Rektora Grzegorza Białkowskiego. Zwieńczeniem wydarzenia był koncert Doroty Miśkiewicz i Marka Napiórkowskiego, których jazzowy występ wprowadził uczestników w nastrój nadchodzących Świąt.

Sympozjum otworzył dyrektor Instytutu Fizyki Doświadczalnej, prof. Piotr Kossacki. W swoim wystąpieniu powitał m.in. prof. Zygmunta Lalaka, prorektora Uniwersytetu Warszawskiego ds. badań, prof. Wojciecha Satułę, dziekana Wydziału Fizyki UW, prof. Bogdana Kowalskiego, sekretarza generalnego Polskiego Towarzystwa Fizycznego, a także prof. Piotra Bednarczyka, przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Biofizycznego oraz prof. Dariusza Wasika, byłego dziekana Wydziału Fizyki UW, który zgodził się przewodniczyć obradom sympozjum. Dyrektor powitał również całą społeczność Wydziału Fizyki UW, w tym pracowników IFD, przedstawicieli innych instytutów Wydziału Fizyki UW, studentów oraz doktorantów. Prof. Kossacki zwrócił uwagę, że nazwa „sympozjum” wywodzi się z greckiej tradycji spotkań, podczas których, jedząc i pijąc z umiarem, prowadzono rozmowy. Wyraził nadzieję, że również to wydarzenie stanie się okazją do spotkań, dyskusji oraz inicjowania nowych pomysłów na współpracę badawczą pomiędzy zakładami.

Następnie głos zabrał prof. Zygmunt Lalak, prorektor Uniwersytetu Warszawskiego ds. badań. Podkreślił, że ogromnie cieszy się z faktu, iż tradycja sympozjów Instytutu Fizyki Doświadczalnej, jednego z największych instytutów badawczych Uniwersytetu Warszawskiego, pozostaje żywa. Choć, jak zaznaczył, jest teoretykiem, jego podziw dla fizyki doświadczalnej zawsze był i pozostaje niezmierzony. Wspominając czasy studenckie, z humorem zauważył, że w pracowniach eksperymentalnych był znany raczej jako ten, który tłucze szkło, nie rozpoznaje kolorów i niszczy kryształy. Prof. Lalak przypomniał również, że Instytut Fizyki Doświadczalnej tworzyli mistrzowie, ludzie, którzy budowali legendę Wydziału Fizyki. Byli oni nie tylko wybitnymi badaczami, lecz także osobami głęboko zaangażowanymi w sprawy wspólne: troszczyli się o kraj, Uniwersytet i wspólnotę akademicką. Z tej tradycji, jak podkreślił, wszyscy się wywodzimy. Obecnie pracownicy Instytutu uczestniczą w najważniejszych eksperymentach prowadzonych w wiodących laboratoriach na świecie, a miarą ich sukcesów są również prestiżowe granty badawcze realizowane na Uniwersytecie Warszawskim. Na zakończenie prorektor zadeklarował dalsze wsparcie dla przedsięwzięć badawczych podejmowanych przez Instytut oraz życzył jego pracownikom wielu kolejnych sukcesów naukowych.

Kolejnym mówcą był dziekan Wydziału Fizyki UW, prof. Wojciech Satuła, który zauważył, że liczna obecność uczestników zdaje się potwierdzać, iż wszyscy mamy już dość komunikacji zdalnej i od czasu do czasu potrzebujemy spotkań na żywo, aby wymieniać myśli i doświadczenia. Wyraził nadzieję, że sympozjum stanie się okazją do rozmów nie tylko we własnym gronie, lecz także z koleżankami i kolegami z innych instytutów, a spotkania kuluarowe oraz sesja plakatowa będą źródłem inspiracji do rozwoju nowych projektów badawczych, służących nie tylko Instytutowi Fizyki Doświadczalnej, lecz całemu Wydziałowi Fizyki.

Następnie prof. Wojciech Satuła przystąpił do ceremonii wręczenia Nagrody Dziekana Wydziału Fizyki UW imienia Rektora Stefana Pieńkowskiego i Rektora Grzegorza Białkowskiego. Jak podkreślił, w tym roku kapituła stanęła przed wyjątkowo trudnym wyborem, gdyż zgłoszeni kandydaci reprezentowali niezwykle wysoki poziom. W związku z tym komitet nagrody zdecydował o przyznaniu dwóch równorzędnych wyróżnień. Laureatami nagrody zostali: dr Przemysław Mróz z Obserwatorium Astronomicznego za „obserwacyjne wykluczenie czarnych dziur o szerokim zakresie mas jako ciemnej materii w halo naszej Galaktyki” oraz dr hab. Michał Parniak-Niedojadło za „badania nad wykorzystaniem atomów rydbergowskich jako czułych sensorów kwantowych”. Następnie goście sympozjum wysłuchali wykładu jednego z laureatów, dr. hab. Michała Parniaka-Niedojadły.

Po przerwie zaprezentowany został wykład „Meandry historii IFD”, który wygłosił prof. dr hab. Andrzej Kajetan Wróblewski, były rektor Uniwersytetu Warszawskiego. Następnie przedstawiono działalność badawczą poszczególnych zakładów Instytutu Fizyki Doświadczalnej. O prowadzonych projektach, kierunkach badań oraz najważniejszych osiągnięciach opowiadali: z Zakładu Fizyki Ciała Stałego: prof. dr hab. Andrzej Wysmołek, dr hab. Johannes Binder, dr hab. Barbara Piętka, prof. UW, oraz dr hab. Mateusz Goryca, z Zakładu Fizyki Jądrowej: dr hab. Agnieszka Korgul, prof. UW, oraz prof. dr hab. Marek Pfützner, z Zakładu Fizyki Cząstek i Oddziaływań Fundamentalnych: dr hab. Artur Kalinowski, prof. UW, oraz mgr Małgorzata Niemiec, z Zakładu Fizyki Biomedycznej: dr hab. Piotr Suffczyński, prof. UW, oraz dr hab. Beata Brzozowska, prof. UW, z Zakładu Biofizyki: dr hab. Beata Wielgus-Kutrowska, prof. UW, oraz dr Marcin Warmiński, z Pracowni Struktury Materii Skondensowanej: prof. dr hab. Radosław Przeniosło oraz dr Dariusz Wardecki, z Zakładu Optyki: dr hab. Piotr Fita, prof. UW, oraz dr Michał Karpiński.

Po południu odbyła się sesja plakatowa, która cieszyła się ogromnym zainteresowaniem uczestników. Zaprezentowano kilkadziesiąt plakatów przedstawiających aktualne badania prowadzone w Instytucie.

Św. Mikołaj, FUW-cia i „Bambino Jazzu”

W sobotę 6 grudnia od rana goście sympozjum mogli wysłuchać serii interesujących wykładów. Program obejmował wystąpienie „Od zera do mędrca, czyli o uczeniu maszyn”, które wygłosił dr hab. Artur Kalinowski, prof. UW, wykład „Jak łatwo zbudować reaktor jądrowy?” dr Izabeli Skwiry-Chalot oraz prelekcję „Firma kosmiczna” dr. hab. Grzegorza Brony.

W tym samym czasie dzieci i wnuki pracowników Wydziału brały udział w warsztatach Fizycznej Karuzeli. Następnie najmłodsi spotkali się ze świętym Mikołajem, który przygotował dla dzieci zarówno słodkie upominki, jak i prezenty naukowe: zestawy do samodzielnego wykonywania eksperymentów.

Kolejnym punktem programu był pokaz „IFD pokazuje”, w którym udział wzięli dyrektor IFD: oraz prof. Piotr Kossacki oraz wicedyrektorzy: dr Izabela Skwira-Chalot oraz dr hab. Marcin Konecki, prof. UW. W trakcie pokazu goście sympozjum mogli zobaczyć m.in. elektryzowanie za pomocą generatora Van de Graaffa i maszyny elektrostatycznej, zapalanie świetlówki transformatorem Tesli, mini- elektrownię z silnikiem Stirlinga, płomień świecy w świetle lampy sodowej oraz kolejkę FUW-cię pędzącą po wstędze Möbiusa.

Na zakończenie odbyło się podsumowanie sesji plakatowej oraz wręczenie nagród za najlepsze prace. Pierwsze miejsce zajął plakat autorstwa Wiktora Matyszkiewicza, drugie przypadło Janowi Orlińskiemu, a trzecie Mateuszowi Kędziorze.

Zwieńczeniem wydarzenia był koncert Doroty Miśkiewicz i Marka Napiórkowskiego. Dorota Miśkiewicz to jedna z najważniejszych polskich wokalistek jazzowych, kompozytorka i autorka tekstów. Ma na koncie dziewięć autorskich albumów, liczne nominacje do Fryderyków oraz wielokrotne tytuły Wokalistki Roku magazynu „Jazz Forum”. Z kolei Marek Napiórkowski to czołowy polski gitarzysta jazzowy i kompozytor. Szesnastokrotnie nominowany do Fryderyka, laureat tej nagrody. Prowadzi audycję „Napiór w eterze” w Radiu Nowy Świat i jest profesorem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie.

Kameralny jazzowy duet: głos i gitara wprowadził publiczność w świąteczny nastrój. W programie znalazły się autorskie, zimowe utwory Doroty Miśkiewicz oraz klasyczne piosenki świąteczne. Zachęcamy do obejrzenia galerii zdjęć z Sympozjum:

Więcej zdjęć w galerii: https://mycloud.fuw.edu.pl/index.php/s/T75aL3BeWmccEYf?path=%2FSympozjum%20IFD%202025.