Wydział Fizyki UW > Media > Informacje prasowe

Informacje prasowe

Mikrokropelki w emulsji mogą pływać dzięki wytwarzaniu własnych wici

2021-07-15

Naukowcy z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, University of Cambridge, Queen Mary University of London oraz University of Sofia wykazali, że powolne chłodzenie zawiesiny kropel oleju w wodzie z dodatkiem środka powierzchniowo czynnego może prowadzić do powstania niesferycznych kształtów kropel. W toku dalszej ewolucji wytwarzają one nitkowate struktury przypominające wici bakteryjne. Tworzące się włókna indukują ruch kropel, a proces ten jest w pełni odwracalny poprzez cykliczne zmiany temperatury ich otoczenia. Artykuł podsumowujący badania ukazał się właśnie w czasopiśmie “Nature Physics”. | Więcej

Cztery nowe planety swobodne

2021-07-06

Planety swobodne to obiekty, które nie krążą wokół żadnej gwiazdy. Międzynarodowy zespół astronomów – za pomocą Kosmicznego Teleskopu Keplera – odkrył cztery takie ciała niebieskie. Odkrycie zostało opisane na łamach czasopisma „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”. W badaniach brał udział dr Radosław Poleski z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego. | Więcej

Teleskop Einsteina częścią mapy drogowej ESFRI 2021

2021-07-02

Teleskop Einsteina to projekt pierwszego podziemnego i najbardziej zaawansowanego europejskiego obserwatorium fal grawitacyjnych trzeciej generacji. Europejskie Forum Strategii ds. Infrastruktur Badawczych (ESFRI) wybrało 11 przedsięwzięć, w tym Teleskop Einsteina, które zawarło w swojej mapie drogowej 2021. W Polsce liderem konsorcjum ET jest Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego. 30 czerwca Europejskie Forum Strategii ds. Infrastruktur Badawczych (ESFRI) ogłosiło 11 projektów które wpisało na zaktualizowaną Europejską Mapę Drogową Infrastruktury Badawczej 2021 (EMDIB). Mapa to dokument, który gromadzi inicjatywy kluczowe z punktu widzenia budowy w Unii Europejskiej najnowocześniejszej na świecie bazy badawczej, od nauk humanistycznych i społecznych, przez środowiskowe i fizyczne, po nauki biomedyczne i e-infrastrukturę. Jedną z wybranych przez ESFRI inicjatyw jest Teleskop Eintseina (Einstein Telescope, ET). | Więcej

Pierwsze obserwacje „mieszanych” par złożonych z czarnej dziury i gwiazdy neutronowej

2021-06-30

Konsorcja naukowe Virgo, LIGO i KAGRA ogłosiły pierwsze w historii odkrycie układów podwójnych składających się z czarnej dziury i gwiazdy neutronowej. Było to możliwe dzięki wykryciu w styczniu 2020 r. sygnałów fal grawitacyjnych (nazwanych od daty ich rejestracji GW200105 i GW200115) wyemitowanych przez dwa układy, w których wirujące wokół siebie czarna dziura i gwiazda neutronowa połączyły się w jeden zwarty obiekt. Astronomowie już kilkadziesiąt lat temu przewidzieli istnienie takich układów, ale do tej pory nigdy nie zaobserwowano ich z całkowitą pewnością, ani za pomocą sygnałów elektromagnetycznych, ani obserwując fale grawitacyjne. Wyniki nowych obserwacji i ich astrofizyczne implikacje zostały opublikowane w The Astrophysical Journal Letters. | Więcej

Laserowanie w materiałach biologicznych jako narzędzie do badań strukturalnych

2021-06-22

Zespół naukowców z Laboratorium Procesów Ultraszybkich Wydziału Fizyki UW wspierany przez badacza z Chalmers University of Technology (Szwecja) pokazał, w jaki sposób można wykryć zmiany struktury DNA, wykorzystując wyłącznie metody optyczne oparte na emisji światła. Osiągnięto to poprzez detekcję zmian w czasie natężenia światła emitowanego przez związany z badanym materiałem barwnik po wzbudzeniu go krótkim impulsem światła oraz wykorzystanie zjawiska wzmocnienia emisji spontanicznej w ośrodku wzbudzonym silnym impulsem laserowym. Praca opisująca te doświadczenia trafiła na okładkę jednego z czołowych pism z zakresu chemii fizycznej, The Journal of Physical Chemistry Letters. | Więcej

Astronomowie z Obserwatorium Astronomicznego UW wyjaśnili prawie stuletnią zagadkę pochodzenia tzw. długiego okresu wtórnego w gwiazdowych czerwonych olbrzymach

2021-05-10

Gdy w gwiazdach typu słonecznego wyczerpuje się paliwo jądrowe, przeistaczają się one w czerwone olbrzymy. Oznacza to, że zwiększają swój promień setki razy, pochłaniając tym samym krążące wokół nich pobliskie planety. Jednocześnie gwiazdy te zaczynają tracić masę w wyniku intensywnego wiatru gwiazdowego. Co więcej, w ostatnich etapach swojego życia czerwone olbrzymy zaczynają pulsować, co widoczne jest w postaci regularnych zmian blasku tych gwiazd. Około 30% jasnych czerwonych olbrzymów wykazuje dodatkową zmienność z okresem od kilku miesięcy do kilku lat – typowo dziesięć razy dłuższym niż okres pulsacji tych gwiazd. Pochodzenie tzw. długiego okresu wtórnego (ang. long secondary period – LSP) pozostawało tajemnicą przez niemal stulecie, odkąd pierwszy raz zaobserwowano to zjawisko. | Więcej

Przebudzenie supermasywnych czarnych dziur

2021-04-29

Międzynarodowy zespół astronomów, korzystając z kosmicznego teleskopu rentgenowskiego eROSITA znajdującego się na pokładzie misji Spektr-RG, odkrył powtarzające się co kilka/kilkanaście godzin wybuchy w promieniach rentgenowskich pochodzące z obszarów centralnych dwóch galaktyk. Wcześniej nie wykazywały one jakiejkolwiek aktywności. Praca ukazała się właśnie w prestiżowym periodyku “Nature”. Głównym autorem pracy jest Riccardo Acordia – doktorant z Max Planck Institute for Extraterrestrial Physics (MPE). Członkiem zespołu badawczego był również astronom z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego – doktor Mariusz Gromadzki. | Więcej

Rusza największa w Europie sieć koordynująca badania astronomiczne. Biorą w niej udział astronomowie z Uniwersytetu Warszawskiego.

2021-03-30

Dwie sieci astronomiczne łączą się, by stworzyć największą w Europie sieć instrumentów naziemnych: OPTICON-RadioNet Pilot (ORP). ORP zapewni europejskim naukowcom dostęp do szerokiej gamy instrumentów, wesprze rozwój naukowy młodych astronomów i umożliwi nowe odkrycia. W grancie ORP o wartości 15 milionów euro finansowanym z programu Horyzont 2020 Komisji Europejskiej uczestniczy Uniwersytet Warszawski z budżetem 505 tysięcy euro. Astronomowie z UW będą koordynować sieć stu teleskopów naziemnych w celu ułatwienia prowadzenia długofalowych obserwacji najciekawszych obiektów na niebie. | Więcej

Neuromorficzne zbinaryzowane sieci optyczne

2021-03-17

Naukowcy z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego współpracując z grupami teoretycznymi z Instytutu Fizyki PAN, Włoch i Singapuru zaproponowali wykorzystanie oddziaływań nieliniowych polarytonów w strukturach półprzewodnikowych do stworzenia optycznej sieci neuromorficznej wykonującej operacje z dużą szybkością i wydajnością energetyczną. | Więcej

Jak powstaje moment pędu w rozszczepieniu jąder atomowych?

2021-02-25

Seria pomiarów przeprowadzonych w ośrodku badawczym Laboratoire de Physique des 2 Infinis Irène Joliot-Curie we Francji doprowadziła do przełomowej obserwacji, pozwalającej ustalić okoliczności pojawienia się wysokiego momentu pędu w procesie rozszczepienia jąder atomowych. Wyniki analizy własności promieniowania emitowanego w reakcji rozszczepienia jąder atomowych 238U, 232Th oraz 252Cf wskazały jednoznacznie, że nie ma korelacji pomiędzy momentami pędu powstałych fragmentów rozszczepienia. Oznacza to, że w przeciwieństwie do przewidywań większości dotychczas stosowanych modeli rozszczepienia, źródła momentu pędu są niezależne i musi on powstawać po rozszczepieniu. Uzyskane rezultaty, opublikowane w czasopiśmie Nature, są efektem współpracy fizyków z międzynarodowej grupy badawczej Nu-ball, w tym także z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. | Więcej