Koncepcja związków o wielokierunkowym działaniu (ligandów wielofunkcyjnych) cieszy się ogromnym zainteresowaniem w projektowaniu nowych skutecznych leków w terapii chorób o złożonym patomechanizmie, do których należy m.in. się choroba Alzheimera. Leczenie w chorobie Alzheimera koncentruje się przede wszystkim na łagodzeniu jej objawów idotyczy wpływu na układy neuroprzekaźnikowe, zwłaszcza układ cholinergiczny. W trakcie wykładu przedstawione zostaną różne strategie terapeutyczne oraz koncepcje, m.in. związków hybrydowych czy związków o wielocelowym działaniu. W grupie takich związków znajdują się otrzymane w Pracowni Chemii Związków Naturalnych UW nowe inhibitory cholinoesteraz, wśród nich pochodne takryny oraz heterodimery zawierające układ melatoniny, takryny i rywastygminy. Związki te zaliczyć można do związków o wielokierunkowym działaniu - dla wybranych pochodnych potwierdzona została ich aktywność antyoksydacyjna oraz zdolność hamowania agregacji β-amyloidu.
dr Anna Zawadzka stopień doktora uzyskała w roku 2003 na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 2006–2007 odbyła roczny staż podoktorski w College of Pharmacy University of Illinois w Chicago. Od grudnia 2007 do lutego 2009 była zatrudniona w Zakładzie Chemii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Obecnie pracuje w Pracowni Chemii Związków Naturalnych Wydziału Chemii UW na stanowisku adiunkta w grupie pracowników dydaktycznych. Jest współautorką 25 publikacji oraz 2 krajowych i 2 międzynarodowych patentów. Zainteresowania naukowe obejmują syntezę i badanie aktywności biologicznej potencjalnych inhibitorów cholinoesteraz, w tym tzw. związków hybrydowych, stereoselektywną syntezę związków naturalnych oraz transformacje układu melatoniny, w tym jej metabolitów. W 2023 została zwyciężczynią plebiscytu #wszechmoce organizowanego przez Wirtualną Polskę w kategorii "wszechmocne w nauce".
room B2.38, Pasteura 5 at 14:15

mgr inż. Kamil Ziemkiewicz (IFD UW)
Ostatnie lata charakteryzują się ogromnym zainteresowaniem innowacyjnymi terapeutykami z obszaru chemii i biologii. W tym kontekście, terapie oparte na mRNA, czyli kwasie rybonukleinowym pełniącym funkcję informacyjną w komórkach, wydają się być szczególnie obiecujące. mRNA o dowolnie wybranej sekwencji może być stosunkowo łatwo syntetyzowane w warunkach laboratoryjnych. Niemniej jednak, ze względu na swoje naturalne cechy, takie jak niestabilność i immunogenność, terapeutyczne mRNA musi być starannie zaprojektowane, aby spełniać rygorystyczne wymagania stawiane terapeutynom. Obecnie, eksperymentalne zastosowanie mRNA obejmuje różnorodne obszary chorób, począwszy od nowotworów, a skończywszy na chorobach genetycznych, wirusowych i układu krwionośnego. Bez względu na zastosowanie, kluczową rolę odgrywa wiedza na temat właściwości i metabolizmu mRNA w komórkach. Jednym z istotnych aspektów metabolizmu mRNA jest proces metylacji co najmniej trzech nukleotydów na końcu 5' mRNA (kap). Te modyfikacje wpływają na różne etapy ekspresji genetycznej, a także pełnią rolę w odróżnianiu mRNA człowieka od RNA patogenów. Podczas prezentacji opowiem o syntezie modyfikowanych analogów kapu, oraz wpływie poszczególnych tych modyfikacji na właściwości biologiczne mRNA, zwłaszcza te kluczowe z punktu widzenia terapeutycznych zastosowań, takie jak stabilność, efektywność translacji w różnych liniach komórkach czy zdolność do aktywacji układu immunologicznego.
room B2.38, Pasteura 5 at 14:15

mgr Tomasz Śpiewla (IFD UW)
System odpornościowy człowieka składa się z wielu mechanizmów, które są wykorzystywane w celu zwalczania infekcji wirusowych. Po wykryciu obcych antygenów uwalniana jest znaczne ilości cytokin, w tym interferonów. Interferon z kolei indukuje ekspresję specyficznych białek odpornościowych, w tym rodziny IFIT. Białka IFIT (Interferon-induced proteins with tetratricopeptide repeats) lokalizują się w cytoplazmie i odpowiadają za przechwytywanie oraz blokowanie egzogennych cząsteczek RNA. Przeprowadzone wcześniej badania wskazują, że IFIT1 ma największe powinowactwo do RNA o strukturze cap 0 (tj. bez metylacji 2'-O) na końcach 5', co jest cechą charakterystyczną wirusowego RNA. Metylacja ludzkiej struktury cap1 znacząco zmniejsza powinowactwo do białka IFIT1, chroniąc endogenne RNA przed inaktywacją i zahamowaniem naturalnych procesów metabolicznych takiego RNA.W trakcie naszych badań opracowaliśmy metodę opartą na termoforezie mikroskalowej (MST) do oceny powinowactwa IFIT1 do cząsteczek RNA z różnymi analogami capu 5’ końca RNA. W tym celu przeprowadziliśmy ekspresję białka IFIT1 w prokariotycznym systemie ekspresji opartym na E. coli i oczyszczaliśmy je za pomocą chromatografii powinowactwa, chromatografii jonowej i filtracji żelowej. MST została wykorzystana do zbadania powinowactwa białka z ligandami (analogami capu5’ RNA i capowanych RNA) poprzez określenie stałych dysocjacji (KD) między każdym ligandem a IFIT1. Uzyskane wyniki otwarły nowe perspektywy na poznanie wpływu różnych modyfikacji 5’ końca RNA na odpowiedź immunologiczną człowieka, co jest niezmiernie istotne w kontekście terapeutycznego wykorzystania cząsteczek mRNA.